Overstappen naar Proton Mail

In het midden van de jaren '90 kregen we thuis onze eerste internetverbinding. Dat verliep in die tijd nog via de ouderwetse telefoonlijn. Elke keer dat we wilden internetten, moesten we inbellen via de telefoonlijn. Heb geen idee wat de kosten in die tijd waren, maar goedkoop zal het niet zijn geweest. Al snel maakte ik mijn eerste e-mailadres aan bij Hotmail en startte ik met het gebruik van MSN. Rond diezelfde tijd startte ik ook met het bouwen van mijn eerste website, toen nog gebruikmakend van Microsoft FrontPage.

Op 1 april 2004 kondigde Google hun e-mailplatform Gmail aan. Hierbij boden ze 1 GB gratis opslag aan. In die tijd was dat revolutionair, want toen waren e-mailinboxen niet groter dan 5 MB! Het was bijna niet voor te stellen. De keuze om over te stappen naar Gmail was dan ook heel snel gemaakt. Omdat Gmail in de beginjaren nog op uitnodiging was, duurde het tot 1 september 2004 alvorens ik mijn eigen Gmail-adres had. Dat is nu meer dan 20 jaar geleden. Wow, dat is meer dan de helft van mijn leven!

Sinds 2004 maak ik al gebruik van Gmail, en als we Hotmail meetellen: ja, ik heb mijn eerste Hotmail-adres nog steeds in bezit. Ik heb al bijna 30 jaar mijn eigen e-mailadres en heb er nooit voor hoeven te betalen.

Google weet alles

Echter, met de komst van AI en het huidige Amerikaanse beleid komt de vraag van privacy steeds meer naar voren. Google weet letterlijk alles van mij: mijn zoekgedrag, elke website die ik heb bezocht, al mijn aankopen, elk mailtje dat ik heb verzonden en ontvangen, mijn online accounts, plus een deel van de bijbehorende wachtwoorden. Mijn huidige locatie en waar ik de laatste 15 jaar allemaal ben geweest tot op de meter nauwkeurig. Ze weten waar ik woon, wie mijn werkgever is. Ook kennen ze mijn rekeningnummer. Er is letterlijk niets dat Google niet van mij weet. Is het niet bizar om te bedenken dat een enkel Amerikaans bedrijf zoveel informatie over iemand bezit?

Naast dat Google al deze informatie bezit – niet alleen van mij, maar van iedereen in de wereld – heeft ook de Amerikaanse overheid toegang tot deze informatie. Ondanks dat het motto van Google altijd "Don't be evil" was, moet je je afvragen wat een bedrijf allemaal met jouw informatie kan doen. Het is tijd om een stukje privacy terug te pakken.

Kleine stapjes naar alternatieven

De laatste jaren probeer ik steeds meer afstand te nemen van de grote techbedrijven. Geen Facebook en Twitter meer. Google Search heb ik intussen voor een groot deel vervangen door ChatGPT en Ecosia. Ook Microsoft heb ik jaren terug de deur gewezen en komt er hier ook niet meer in. Mocht ik in de toekomst helemaal klaar zijn met Apple, dan stap ik over op Ubuntu.

Echter is er één ding wat ik nog niet veranderd heb — wellicht het belangrijkste onderdeel om je privacy terug te pakken: mijn e-mailadres. Al meer dan 20 jaar maak ik gebruik van mijn Gmail-adres. Dit mailadres is gekoppeld aan elke website waarop ik een account heb. Niet alleen dat, maar ook al mijn e-mails van de laatste 20 jaar staan daar nog in opgeslagen. 

Mijn overstap naar Proton Mail

Nu heb ik onlangs ervoor gekozen om over te stappen naar Proton Mail. Het bedrijf achter Proton Mail is gevestigd in Zwitserland, Europa, en heeft een privacygericht beleid. Na een maandje testen heb ik besloten om een betaald account te nemen, zodat ik een e-mailadres heb met een professionele naam. @proton.me is nu niet de beste naam. Dat zeg ik nu wel, maar we gebruiken met z’n allen ook al jaren @gmail.com, @hotmail.nl, @outlook.com of @kpnmail.nl. Zelf heb ik gekozen voor hi@janvalkenburg.nl. Netter kun je het niet hebben. Een ander voordeel is dat wanneer ik in de toekomst besluit om te veranderen van e-mailplatform, ik mijn e-mailadres eenvoudig kan meenemen.

De overstap van Gmail naar Proton Mail was in 15 minuten gedaan. Het koppelen van mijn eigen domeinnaam met Proton Mail kostte een paar dagen. Dat zou sneller kunnen, maar de eerste keer is het even wat uitzoekwerk om alles goed in te stellen. Daarnaast moest ik ook na elke stap een paar uur wachten alvorens ik verder kon. Maar hiermee alleen ben je er natuurlijk nog niet. De volgende stap, die jaren zal gaan duren, is het veranderen van mijn e-mailadres bij elke website (als dat al mogelijk is). Ook zal ik mijn nieuwe mailadres moeten doorgeven aan alle bedrijven van wie ik mail ontvang. Een hels karwei! Dit is ook de voornaamste reden waarom ik nog niet eerder ben overgestapt.

Wat is Proton?

Proton is een Zwitsers technologiebedrijf dat zich richt op privacygerichte online diensten. Opgericht in 2014 door wetenschappers van CERN, waaronder Andy Yen, heeft Proton zich gepositioneerd als een alternatief voor grote technologiebedrijven. Het bedrijf begon met Proton Mail, een versleutelde e-maildienst die gebruikers volledige controle geeft over hun communicatie. Sindsdien heeft Proton zijn diensten uitgebreid met Proton VPN, Proton Drive, Proton Calendar, Proton Pass en Proton Wallet, die allemaal gebruikmaken van end-to-end encryptie om de privacy van gebruikers te waarborgen.

In 2022 besloot Proton zijn diensten te bundelen onder één merknaam: Proton. Deze stap maakte het voor gebruikers eenvoudiger om toegang te krijgen tot het volledige aanbod via één account en één platform.

Proton onderscheidt zich door zijn toewijding aan transparantie en open source. Alle apps worden onafhankelijk geauditeerd en zijn beschikbaar op GitHub, zodat iedereen de beveiliging kan verifiëren. Als non-profitorganisatie, grotendeels eigendom van de Proton Foundation, is het bedrijf gericht op het beschermen van gebruikers privacy in plaats van het genereren van winst. Vandaag de dag heeft Proton wereldwijd meer dan 100 miljoen gebruikers, waaronder journalisten, activisten en bedrijven die waarde hechten aan online privacy. Met zijn diensten biedt Proton een samenhangend ecosysteem voor gebruikers die hun gegevens willen beschermen tegen surveillance en datamisbruik.

Hoe veilig is Proton Mail?

Maar waarom heb ik specifiek voor Proton Mail gekozen en niet voor een van de andere betaalde e-mailproviders? De reden hiervoor is het privacygerichte beleid van Proton en de goede reputatie die ze daarbij hebben. Zou jij je privé-informatie toevertrouwen aan iemand van wie je niet weet of die persoon of dat bedrijf wel te vertrouwen is?

Tot nu toe is Google betrouwbaar gebleken, en ik verwacht niet dat dat snel zal veranderen. Maar Google is niet meer het bedrijf dat het jaren geleden was. Daarnaast is het Europese gedachtegoed aan het veranderen sinds Trump president werd. Hoewel ik vind dat sommige van Trumps ideeën op de lange termijn gunstig kunnen zijn voor de Amerikaanse positie, moeten we natuurlijk ook aan ons eigen Europa denken.

Maar goed, terug naar Proton Mail. Alle producten van Proton zijn gebouwd met privacy in gedachten. Zo worden alle e-mails versleuteld opgeslagen en heeft niemand behalve de gebruiker toegang tot deze e-mails. Proton heeft dus geen toegang tot de data die is opgeslagen binnen hun platform.

Wel is het zo dat e-mailverkeer niet volledig privé kan zijn. Dit komt door de manier waarop e-mail werkt en het feit dat je altijd met twee partijen te maken hebt: de verzender en de ontvanger. Als de informatie onversleuteld over het internet wordt verzonden, kan iedereen die zich tussen beide partijen bevindt die data ook inzien.

Simpel uitgelegd: je stuurt een brief via de post naar de ontvanger. Jij weet wat er in die brief staat. De ontvanger weet dat ook. Beide partijen vertrouwen erop dat de postbezorger jouw brief niet opent. Doet deze dat wel, dan weet ook de postbezorger wat er in de brief staat. In Nederland is er een postwet die dit bij wet verbiedt.

Maar informatie die je via Google verzendt — Google is in dit geval de postbode — wordt gelezen en gebruikt door Google. Ze zeggen dat het is om jouw gebruikerservaring te verbeteren, maar is dat ook écht zo? Google kan deze informatie verkopen voor reclamedoeleinden of delen met de Amerikaanse overheid.

Bij Proton is die kans minimaal. Dit komt doordat Proton geen toegang heeft tot jouw data. Wanneer je een mail verstuurt van Proton naar Proton, wordt deze versleuteld verzonden via het internet. Het is dan onmogelijk voor anderen om de inhoud van de mail in te zien. Bij e-mailverkeer van bijvoorbeeld Gmail naar Proton is dit helaas nog wel mogelijk.

Maar elk beetje privacy dat je kunt pakken, is vandaag de dag mooi meegenomen.

Wat kost Proton Mail?

Proton Mail is in de basis gratis te gebruiken. Je kunt een account aanmaken, waarbij je start met 500 MB aan opslag. Met een paar kleine handelingen kun je deze opslag gratis verhogen tot 1000 MB. Dit is meer dan genoeg voor het opslaan van je e-mail. Naast Proton Mail zijn er ook andere diensten die je gratis kunt gebruiken, waaronder Proton Drive, Proton Calendar en Proton VPN.

Wanneer je ervoor kiest om te betalen voor Proton Mail, dan kost dit €3,99 per maand. Je krijgt dan tot 15 GB aan opslag, toegang tot de Proton Mail desktopapplicatie, de mogelijkheid om je eigen domeinnaam te koppelen, en je kunt verborgen e-mailadressen aanmaken om spam af te vangen. Deze kun je bijvoorbeeld gebruiken voor nieuwsbrieven of tijdelijke accounts op websites.

Mocht je ervoor kiezen om all-in te gaan met Proton, dan kun je voor €9,99 per maand toegang krijgen tot alle producten van Proton, waaronder Proton VPN, Proton Pass en Proton Wallet. Ook krijg je 500 GB aan opslag en nog meer extra's. Op zich een heel goede deal, maar dan moet je wel gebruikmaken van meerdere diensten van Proton. Voor mij is dat op dit moment nog niet aan de orde, omdat ik voor nu alleen e-mail nodig heb.

De eerder genoemde prijzen zijn gebaseerd op de informatie van 11 mei 2025. Het kan zijn dat Proton deze inmiddels heeft aangepast. Mocht Proton Mail je wat lijken, klik dan op deze link om een (betaald) account aan te maken bij Proton. Als je dat doet, ontvang ik daar een kleine vergoeding voor. Dit artikel is verder niet gesponsord door Proton; het is puur gebaseerd op mijn eigen ervaring.

Slotwoord

Op het moment van schrijven ben ik nu ruim een maand over op Proton Mail en ik moet zeggen dat het tot dusver werkt zonder problemen. Zo kan ik mijn mail ophalen op alle platformen. Wel merk ik dat er soms wat vertraging zit bij het openen van de mailbox. Vermoedelijk heeft dit met het synchroniseren en ontsleutelen van de mail te maken. Ook de koppeling met mijn eigen domeinnaam werkt zonder problemen.

Ik denk dat ik binnenkort ga kijken of ik de eerste websiteaccounts kan laten overzetten naar mijn nieuwe e-mailadres. Naast Proton Mail heb ik ook nog een aantal andere programma's getest van Proton, waaronder de Calendar-app en Drive. Proton Calendar is het voor mij niet. Het is te beperkt ten opzichte van Apple Calendar, die ik nu in gebruik heb.

Voor Proton Drive heb ik nu nog geen toepassingen, mede omdat ik nu al geen gebruik meer maak van Google Drive. Ik heb Apple Cloud van 200 GB op mijn telefoon en dat dekt voor mij eigenlijk al de volledige lading.

Proton Mail zou ik zeker aanraden aan iedereen die nu nog gebruikmaakt van Gmail of Outlook, en al helemaal nu met de discussie over niet-Amerikaanse producten. Overstappen kost je als gebruiker helemaal niets en op termijn win je er alleen maar mee in privacy.

Ben je zelf al overstapt van naar Proton Mail, dan hoor ik graag wat jouw ervaringen met deze overstap zijn.